Theo những câu chuyện từ xa xưa kể lại thì cam sành Hàm Yên có nguồn gốc từ bản Mường. Đến khoảng những năm 1890, có hai cụ già người dân tộc đang đi bẫy thú ở núi Quan Tiên, huyện Hàm Yên thì bắt gặp những cây mọc ngang tầm với, quả vàng trĩu cành nên hái xuống ăn thử. Thấy thứ quả lạ có vị ngọt đậm, thanh mát, lại khiến người tỉnh táo lạ kì nên hai cụ mang về trồng trong vườn nhà rồi nhân giống ra khắp vùng Hàm Yên, Tuyên Quang.
Nếu có dịp ghé thăm vùng đất nổi tiếng này, du khách sẽ được dịp “mãn nhãn” bởi những đồi cam bạt ngàn, phủ kín đến tận chân trời. Cam sành được trồng rộng khắp vùng Hàm Yên, nhưng nổi tiếng hơn cả phải kể đến các xã Yên Thuận, Yên Phú, thị trấn Hàm Yên hay nhiều nhất là tại Phù Lưu.
Phải nói rằng điều kiện thổ nhưỡng và khí hậu thuận lợi là hai yếu tố vô cùng quan trọng để tạo nên hương vị thơm ngon, cuốn hút của cam sành Hàm Yên. Nhiều người cho rằng, chính nhờ nguồn nước trong lành, mát mẻ từ ngọn núi Phá Phúng, hòa cùng nắng gió, khí trời Hàm Yên đã mang đến vị ngọt đậm tươi mới của loại quả nổi tiếng này.
Không chỉ là thương hiệu đặc sản danh tiếng của tỉnh Tuyên Quang, cam sành Hàm Yên còn trở thành nguồn nông sản chủ lực giúp bà con nông dân cải thiện và phát triển kinh tế.
Nếu có cơ hội ghé thăm Tuyên Quang, du khách đừng quên mang về làm quà cho người thân những trái cam sành tươi ngon, chất lượng của vùng Hàm Yên.
Đặc điểm của cam sành Hàm Yên, Tuyên Quang
So với những giống cam khác trên cả nước thì cam sành Hàm Yên được đánh giá có vị ngọt thanh, hương thơm dịu và hấp dẫn hơn cả. Cam mới ra quả sẽ có màu xanh, khi chín thì chuyển sang vàng óng, trái căng mọng, lốm đốm đặc trưng. Vỏ cam sành Hàm Yên khá mỏng và sần nhẹ lúc chín. Thông thường, quả cam khi thu hoạch sẽ có kích thước vừa bằng lòng bàn tay. Khi chọn mua cam, du khách nên lựa những quả chín, vàng đều, không bị rám hay thâm.
Cam sành Hàm Yên đặc trưng bởi những tép cam mọng nước với hàm lượng dinh dưỡng cao. Theo kết quả từ nhiều cuộc nghiên cứu, giống cam sành tại Hàm Yên chứa trên 10% hàm lượng đường, bên cạnh đó, cứ mỗi 100g cam tươi sẽ có từ 40 - 90mg vitamin C cùng nhiều loại axit hữu cơ, các chất khoáng và dầu thơm…
Mùa cam sành Hàm Yên thường bắt đầu từ tháng 11 cho đến khoảng tháng 2, tháng 3 năm sau. Du khách nếu muốn thưởng thức những trái cam chín mọng, vừa được thu hoạch từ vườn có thể ghé thăm huyện Hàm Yên, tỉnh Tuyên Quang trong khoảng thời gian này.
Hàm Yên vào mùa thu hoạch như được “nhuộm vàng” bởi sắc màu rạng rỡ của những trái cam tươi. Đi qua những khu vườn, du khách sẽ được tận mắt ngắm nhìn bao hàng cam sai trĩu quả cùng hương thơm nhè nhẹ phảng phất vào trong gió. Cũng chính bởi chất lượng và danh tiếng của mình mà cam sành Hàm Yên vinh dự góp mặt trong top 10 loại trái cây nổi tiếng nhất của Việt Nam.
Hiện nay, giống cam Hàm Yên được trồng theo tiêu chuẩn VietGAP để đảm bảo mang đến những sản phẩm an toàn và chất lượng cho người tiêu dùng.
