Các “Tà đạo”, “Đạo lạ” được chia làm 02 loại:
+ Tà đạo du nhập từ nước ngoài vào địa bàn như: Pháp môn Diệu âm; Hội thánh của Đức chúa trời mẹ; Năng lượng gốc trống đồng Việt Nam; Hội Thánh đức Chúa trời toàn năng (Tia chớp Phương đông) và Pháp luân công.
+ Tà đạo do số đối tượng trong nước gồm: Văn hóa tâm linh Hồ Chí Minh của Nguyễn Thị Huệ; Ngọc Phật Hồ Chí Minh; Hoàng Thiên Long; Giáo hội lạc Hồng; Long Hoa Di lặc; Thuyền phái trúc lâm; Trừ quỷ Bảo lộc.
Bản chất, thủ đoạn hoạt động:
- Tạo dựng “tôn giáo” từ các yếu tố được nhiều người biết đến và quan tâm, bước đầu đã có sự tôn kính nhất định như: Đối tượng thờ phụng là các hình tượng trong truyền thuyết dân gian, các vị vua có công với đất nước, anh hùng dân tộc, lãnh tụ cách mạng... Nội dung giáo lý hướng vào giải tỏa sự lo lắng của nhiều người về những vấn đề phổ biến như: thiên tai, thảm họa môi trường, giữ gìn sức khỏe, chống lại bệnh tật, về cuộc sống sau khi chết... Cách thức hành lễ thường vay mượn của tôn giáo truyền thống, tín ngưỡng dân gian như: vái, lạy, cầu sin, sám hối, ban ơn, bố thí...
- Đối tượng tuyên truyền mà các tà đạo hướng đến trước hết là những người có trình độ nhận thức và điều kiện sống ở mức thấp tại địa bàn nông thôn, vùng sâu, vùng xa; người gặp vấn đề về sức khỏe, bệnh tật...với những luận điệu lừa bịp, lôi kéo, khống chế như: theo đạo sẽ tránh bị hình phạt trong “ngày tận thế”, ốm không phải dùng thuốc, chỉ cần cầu cúng bái, cầu nguyện là khỏi.
Đối tượng các tà đạo hướng đến là những người có trình độ nhận thức và điều kiện sống ở mức thấp tại địa bàn nông thôn, vùng sâu, vùng xa (ảnh minh họa)
- Cách thức tuyên truyền thường dựa vào những vỏ bọc phù hợp tâm lý, được đông đảo người dân chấp nhận như: hoạt động từ thiện, thể thao, hội nghị, hội thảo, thuyết giảng và bảo vệ môi trường... Một số tà đạo, đạo lạ có những hoạt động hòa nhập xã hội, tìm cách tiếp cận, tranh thủ quan hệ với với chính quyền, lợi dụng các tổ chức chính trị, xã hội, núp bóng doanh nghiệp để hoạt động, từng bước công khai hóa hoạt động.
- Sử dụng các phương tiện hiện đại để tuyên truyền, hướng dẫn sinh hoạt tà đạo như lập các trang web, in sao nhân bản băng, đĩa hình, chia sẻ trên các trang mạng xã hội như facebook, fanpage, blog...kết hợp với truyền miệng, phát tài liệu tại các nơi tập trung đông người, khu dân cư, hoặc thông qua đường Bưu điện để tán phát tài liệu gửi đến các cấp chính quyền...nên khó kiểm soát, ngăn chặn.
- Phát triển lực lượng, tổ chức ở trong nước thông qua số đối tượng cốt cán từ nước ngoài nhập cảnh để tuyên truyền lôi kéo, hình thành tổ chức, cung cấp tài liệu cho số đối tượng trong nước hoạt động, truyền đạo, móc nối, xây dựng lực lượng cốt cán. Một số tà đạo, đạo lạ thiết lập, phát triển hệ thống nhà hàng chay (Nhà hàng Healthy World của tà đạo THVTS)...Dưới chiêu bài hợp lý để thu hút như: luyện tập khí công, dưỡng sinh nâng cao sức khỏe (như Pháp luân công)...từ đó số đối tượng cầm đầu đã có điều kiện tiếp cận, lôi kéo nhiều người tham gia.
Có thể khẳng định, hoạt động của các tà đạo, đạo lạ đã tác động tiêu cực đến đời sống kinh tế, văn hóa, chính trị, trật tự an toàn xã hội như tuyên truyền mê tín dị đoan; xâm hại đến tính mạng, sức khỏe (như khuyên không dùng thuốc, không khám bệnh khi ốm mà chỉ cần cầu xin và dùng "thuốc tiên"), đến nhân phẩm (dùng thần quyền khống chế, lừa gạt), gây chia rẽ gia đình, mất đoàn kết trong cộng đồng, mất ổn định xã hội.
Các tà đạo, đạo lạ tuyên truyền mê tín dị đoan; xâm hại đến tính mạng, sức khỏe con người (ảnh minh họa)
Đặc điểm nhận diện các tà đạo:
- Về giáo lý, giáo luật chủ yếu được chắp vá, pha tạp, cải biên, xuyên tạc từ một số điều trong giáo lý của các tôn giáo truyền thống, đã hình thành từ lâu, nên có những lời khuyên, điều dăn hướng thiện, giúp xoa dịu, an ủi con người về mặt tinh thần trước những bất hạnh, khó khăn gặp phải trong cuộc sống. Tuy nhiên, cũng có những nội dung trái với thuần phong, mỹ tục của dân tộc, phản văn hóa, phản khoa học, trái với quy luật tự nhiên, thậm chí phi nhân tính, lợi dụng các tà thuyết về ngày tận thế hoặc gắn với các nhu cầu đảm bảo sức khỏe để lôi kéo, mê hoặc, khống chế quần chúng.
- Về mục đích hoạt động, hầu hết các tà đạo đều có mục đích chung là phục vụ lợi ích của giáo chủ (người sáng lập) và số đối trượng cốt cán, tay chân của giáo chủ, nhằm thu lợi về kinh tế thông qua thu lệ phí, bán “sắc phong”, “bùa”, sách, kinh hoặc thuốc chữa bệnh....
- Về nghi lễ hành đạo mang nặng yếu tố mê muội, mê tín dị đoan, lừa bịp, phản khoa học như: Quan hệ tình dục tập thể hoặc với giáo chủ để đắc đạo (Đạo chân không của Lưu Văn Ty ở Hà Tĩnh); hủy hoại tài sản, bỏ thờ cúng tổ tiên, ăn chay trường...
- Phương thức hoạt động thiên về hoạt động thực tiễn, nhưng lén lút, thường xuyên thay đổi địa điểm nhằm tránh sự phát hiện, xử lý của cơ quan chức năng; lợi dụng sơ hở của pháp luật, trong công tác quản lý của chính quyền cơ sở để tuyên truyền, phát triển tà đạo, lợi dụng những vùng đồng bào trình độ nhận thức còn thấp, điều kiện sống, chăm sóc sức khỏe còn khó khăn để dụ dỗ, lừa bịp, lôi kéo theo đạo.
- Về đối tượng theo đạo phần đông là những người gặp khó khăn rủi ro, bế tắc trong cuộc sống, do ốm đau, bệnh tật, nghèo khó... bện cạnh đó cũng có người có trình độ ưa cái mới, ham muốn khám phá, điều kiện nhàn dỗi tìm đến nghiên cứu và tham gia.
Hoạt động của các tà đạo, đạo lạ đã tác động tiêu cực đến đời sống kinh tế, văn hóa, chính trị, trật tự an toàn xã hội (ảnh minh họa)
Các tà đạo thường có hiện tượng sùng bái giáo chủ, thần thánh hóa giáo chủ khác với tôn giáo truyền thống là đối tượng sùng bái là những bậc Thánh hiền, siêu trần, thoát thế nên nói chung tôn giáo truyền thống vẫn phát huy được tác dụng hướng thiện, nâng đỡ cuộc sống con người, còn tà đạo thường có lập trường, tư tưởng cực đoan, chống lại hiện thực xã hội; thực hành lối sống phi pháp.
Hiện nay, trên địa bàn huyện Yên Sơn còn bị ảnh hưởng bởi các loại tà đạo: Pháp luân công, Ngọc phật Hồ Chí Minh, Hội thánh của Đức chúa trời mẹ, Hội thánh Đức chúa trời toàn năng (hay còn gọi Tia chớp phương Đông), Năng lượng gốc trống đồng Việt Nam. Đề nghị người dân cần nâng cao tinh thần cảnh giác, ý thức chấp hành pháp luật và nâng cao nhận thức, nhận diện rõ bản chất phản động, luận điệu lừa bịp của các đối tượng theo tổ chức các tổ chức tà đạo; kịp thời thông báo đến chính quyền nếu phát hiện hoạt động của tà đạo tại địa phương và phối hợp tham gia đấu tranh với các hoạt động vi phạm pháp luật của chúng./.
Thực hiện: Viết Kiều
